Het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch opent zaterdag 13 februari de internationale tentoonstelling Jheronimus Bosch – Visioenen van een genie. Die dag is het 500 jaar geleden dat deze bijzondere middeleeuwse meesterschilder in zijn woonplaats overleed. Het karakteristieke werk van Jheronimus Bosch is een unieke combinatie van realiteit en fantasie. Schilderijen en tekeningen waarop zoveel te zien is: kleurige duivelse figuren, monsters, engelen en heiligen. Voor deze unieke overzichtstentoonstelling zijn topstukken in bruikleen van musea uit Madrid, Parijs, Venetie en Rotterdam. De tentoonstelling is te zien t/m 8 mei.
Geleende topstukken
De geleende schilderijen, zoals de wereldberoemde De Hooiwagen uit Museo Nacional del Prado (Madrid), Het Narrenschip uit Musée du Louvre (Parijs), werken van de Visioenen van het hiernamaals van Gallerie dell’Accademia/Palazzo Grimani (Venetië) en andere schilderijen en tekeningen uit onder meer Museum Boijmans Van Beuningen (Rotterdam) en Metropolitan Museum (New York). Ter voorbereiding op de expositie in ’s-Hertogenbosch is een groot aantal schilderijen gerestaureerd naar aanleiding van het onderzoek van het Bosch Research and Conservation Project, met onder meer subsidie van de Getty Foundation (Panel Paintings Initiative). Deze twaalf panelen zullen voor het eerst weer aan het publiek getoond worden tijdens deze tentoonstelling.
De voorbereidingen voor de expositie zijn al gestart in 2007. De basis voor de uitzonderlijke bruiklenen van de tentoonstelling is gelegd met het Bosch Research and Conservation Project (BRCP), een ambitieus, grootschalig internationaal kunsthistorisch onderzoek, opgezet samen met de Stichting Jheronimus Bosch 500 en de Radboud Universiteit Nijmegen. Een team van internationale deskundigen onder leiding van Jos Koldeweij en Matthijs Ilsink heeft in de afgelopen zes jaar voor het eerst vrijwel het gehele oeuvre van de meester Bosch wereldwijd intensief en systematisch onderzocht en gedocumenteerd met behulp van de nieuwste technieken. Dit leverde een samenwerking op met alle musea die schilderijen en tekeningen van Bosch in hun collectie hebben, waardoor de tentoonstelling kon worden gerealiseerd. De langverwachte resultaten van het Bosch Research and Conservation Project vormen het uitgangspunt van de tentoonstelling in 2016.
500e sterfjaar van Bosch
In 2016 is het precies 500 jaar geleden dat Jheronimus Bosch in ’s-Hertogenbosch overleed. De tentoonstelling is het hoogtepunt van het Nationaal Evenementenjaar “Jheronimus Bosch 500” dat in 2016 wordt gevierd, naar aanleiding van het 500ste sterfjaar van de kunstenaar. Het is een eerbetoon aan de belangrijkste middeleeuwse kunstenaar van de Nederlanden. Eenmalig keert het grootste deel van zijn oeuvre terug naar ’s-Hertogenbosch, de stad waar hij als Jheronimus van Aken werd geboren, waar hij zijn meesterwerken schilderde en waaraan hij zijn artiestennaam Bosch ontleende.
De tentoonstelling zal uit circa 20 schilderijen en 19 tekeningen van Bosch bestaan, waaronder 4 drieluiken en 4 tweezijdig beschilderde panelen. Verder zullen 7 panelen uit zijn werkplaats en/of van belangrijke navolgers getoond worden. Ten slotte tonen zo’n 70 kunstwerken de context van deze middeleeuwse kunst uit de 15de en 16de eeuw. Voor het publiek zal het ook de eerste presentatie zijn van 12 speciaal voor deze expositie en het Jheronimus Bosch-jaar gerestaureerde panelen.
Nederlands belangrijkste middeleeuwse schilder
Kenmerkend voor Bosch zijn de duivelse figuren, beroemde monsters, engelen en heiligen die zijn tekeningen en panelen bevolken. Zijn karakteristieke werk, vol illusies en hallucinaties, wonderlijke gedrochten en nachtmerries, verbeeldt onnavolgbaar de grote thema’s van zijn tijd: verleiding, zonde en rekenschap. Werkend in de periode rond 1500, de overgang tussen middeleeuwen en renaissance, weerspiegelen Jheronimus’ schilderijen en tekeningen op raadselachtige wijze de relatie tussen de mens, zijn omgeving en zijn schepper. Het is een kunstenaar die tot de absolute wereldtop behoort, wiens werk navolging kreeg bij generaties na hem en die tot op de dag van vandaag ook nieuwe kunstenaars weet te inspireren.
Thematische indeling van de tentoonstelling
De expositie is breed en ruimtelijk opgezet en is thematisch ingedeeld. Aan de hand van de volgende thema’s wordt de bezoeker door de tentoonstelling begeleid: Levenspelgrimage, Bosch in ’s‑Hertogenbosch, Het leven van Christus, Bosch als tekenaar, Heiligen en Het einde der tijden. Gebruik makend van de technieken ingezet tijdens het wetenschappelijk onderzoek geven reconstructies en visualisaties als onderdeel van de tentoonstelling een nooit eerder vertoond inzicht in de totstandkoming van de werken van Bosch.
Feestelijk ‘Bosch 500’ jaar in 2016 in Nederland
In 2016 viert ’s-Hertogenbosch met heel Nederland de terugkomst van het werk van de wereldberoemde schilder Jheronimus Bosch naar de stad waar hij zijn werk meer dan 500 jaar geleden maakte. Bezoekers worden onthaald op een culturele manifestatie met een rijk gevarieerd programma voor iedereen die belangstelling heeft voor de middeleeuwse schilder, zijn wereld en zijn werk. Hoogtepunt van de manifestatie is de unieke tentoonstelling in Het Noordbrabants Museum. In 2016 staan ’s-Hertogenbosch en Nederland volledig in het teken van het Jheronimus Bosch-jaar met feestelijke evenementen als bijzondere muziek-, dans-, theater- en circusproducties, tentoonstellingen, belevingsroutes en festivals. Voor het volledige programma: www.bosch500.nl
Naast een bezoek aan de tentoonstelling kunnen liefhebbers van Jheronimus Bosch deze oude binnenstad bezoeken, met bijvoorbeeld een beklimming van de laatgotische Sint-Janskathedraal, een bezoek aan de Markt met het standbeeld van Jheronimus, aan het classicistische stadhuis, aan het oudste bakstenen huis van Nederland ‘De Moriaan’ of een rondvaart op de Dieze, het eeuwenoude stelsel van alle waterlopen binnen de muren van ’s-Hertogenbosch. Verder is ook het kennis- en ervaringscentrum Jheronimus Bosch Art Center de moeite waard voor verdere verdieping. Het bourgondische ’s-Hertogenbosch, hoofdstad van de provincie Noord-Brabant, is al vier keer benoemd tot Meest Gastvrije Stad van Nederland.
Kaartverkoop
Via tickets.hnbm.nl kun je kaarten bestellen.
Tickets kunnen ook aan de kassa worden gekocht. Maar er wordt een enorme aanloop uit binnen- en buitenland verwacht. Daarom werkt het museum werkt met time slots.
Een ticket voor ‘Jheronimus Bosch – Visioenen van een genie’ biedt ook toegang tot het Stedelijk Museum ’s‑Hertogenbosch, waar de tentoonstelling ‘The Fish Pond Song’ van Jeroen Kooijmans te zien is. De Tuin der Lusten van Jheronimus Bosch vormt een van de inspiratiebronnen voor deze video-installatie.
Bezoekersinformatie
Tarieven: volwassenen: € 22 euro (incl. toeslag).
Museumkaarthouders, Vrienden Het Noordbrabants Museum/Stedelijk Museum ‘s-Hertogenbosch, Vereniging Rembrandt en ICOM betalen alleen de toeslag van € 10. Kinderen van 4 t/m 17 jaar: € 2 euro. Geen kortingen voor studenten/senioren/CJP/groepen
Openingstijden: ma t/m zo van 09.00 – 19.00 uur. Ook open tijdens feestdagen.
Het Noordbrabants Museum, Verwersstraat 41, ’s-Hertogenbosch